ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΟΡΟΣΗΜΑ ΝΗΠΙΑΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

Δεξιότητες Λεπτής Κινητικότητας

Ο όρος Λεπτή Κινητικότητα αναφέρεται στις κινήσεις που κάνουμε με  τους μικρούς μύες των χεριών μας. Τα παιδιά ξεκινούν να χρησιμοποιούν τα χέρια τους από τη στιγμή που γεννιούνται, για να εξερευνήσουν το σώμα τους και τον κόσμο γύρω τους. Οι δεξιότητες Λεπτής Κινητικότητας αναπτύσσονται, καθώς ολόκληρο το σώμα αρχίζει να κινείται και να γίνεται πιο σταθερό. Επίσης τα παιδιά, μαθαίνουν να κάνουν περισσότερα πράγματα με τα χέρια τους, καθώς οι γνωστικές, κοινωνικές και συναισθηματικές τους δεξιότητες βελτιώνονται.

Παρακάτω παρουσιάζονται κάποια από τα τυπικά αναπτυξιακά ορόσημα που αφορούν τις δεξιότητες Λεπτής Κινητικότητας. Μετά από κάθε ηλικιακή ομάδα μπορείτε  να βρείτε «ανησυχητικά σημάδια», που πιθανόν να υποδεικνύουν κάποια δυσκολία. 

Στην ηλικία μεταξύ 12-18 μηνών, το παιδί συνήθως μπορεί να:

• δείχνει εικόνες σε βιβλίο
• χτίζει πύργο με δυο – τέσσερα τουβλάκια
• χρησιμοποιεί τα δύο χέρια μαζί για να κρατήσει παιχνίδι στο μέσο του σώματος του
• μουτζουρώνει με μαρκαδόρο
• δείχνει με τον δείκτη
• κρατάει ποτήρι και πίνει αν και μπορεί να ρίξει αρκετό κάτω
• τρώει χρησιμοποιώντας κουτάλι αν και μπορεί να ρίξει αρκετό κάτω
• βγάζει τις κάλτσες
• Βάζει κι βγάζει αντικείμενα από δοχείο
• φοράει καπέλο στο κεφάλι
• ανοιγοκλείνει πόρτες και συρτάρια
• ανοιγοκλείνει διακόπτες
• κρατά το μολύβι με όλη του την παλάμη
• πιάνει μικρά αντικείμενα με τα δύο δάκτυλα

Ανησυχητικά σημάδια για την ανάπτυξη της Λεπτής Κινητικότητας (12-18 μηνών)

Αν παρατηρείτε κάποια από τα παρακάτω σχετικά με το παιδί σας ως την ηλικία των 18 μηνών, πιθανόν να πρέπει να μιλήσετε στον γιατρό σας ή σε άλλον επαγγελματία υγείας, όπως είναι ο εργοθεραπευτής.

• Το παιδί δεν είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει τον αντίχειρα και τον δείκτη για να πιάσει μικρά αντικείμενα
• Το παιδί δεν δείχνει αντικείμενα, χρησιμοποιώντας τον δείκτη (π.χ. εικόνες σε ένα βιβλίο)
• Το παιδί δεν είναι σε θέση να βάλει αντικείμενα μέσα σε δοχείο
• Το παιδί δε χρησιμοποιεί και τα δύο χέρια κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού (τα περισσότερα παιδιά προτιμούν το ένα χέρι περισσότερο από το άλλο)
• Οι κινήσεις του παιδιού φαίνεται να είναι ασταθείς ή δύσκαμπτες

Στην ηλικία μεταξύ 18 μηνών- 2 ετών, το παιδί συνήθως μπορεί να:

• φτιάχνει πύργο με 4-6 τουβλάκια
• βάζει 4 κρίκους σε ραβδί
• βάζει μεγάλα μανταλάκια σε ένα διάτρητο πίνακα
• γυρίζει τις σελίδες ενός βιβλίου (2 ή 3 τη φορά)
• μουτζουρώνει
• γυρίζει πόμολα
• πετάει μικρή μπάλα
• ζωγραφίζει σε χαρτί, χρησιμοποιώντας ολόκληρο το χέρι του για να μετακινήσει το πινέλο
• μιμείται κάθετη γραμμή και κύκλο (μπορεί να μην είναι ακριβής)
• περνάει μεγάλες χάντρες σε κορδόνι
• τρώει μόνο του χρησιμοποιώντας κουτάλι και πιρούνι
• τραβάει προς τα επάνω μεγάλο φερμουάρ
• ξεκινάει να κρατάει μαρκαδόρο με τα δάχτυλά του, συνήθως με το χέρι στην κορυφή του μαρκαδόρου
• ταιριάζει μεγάλα σχήματα σε ενσφηνώσεις
• παρατηρεί πράγματα από μακριά
• περνά κέρμα σε σχισμή
• πιάνει το ποτήρι και το φέρνει στο στόμα αδέξια
• πιάνει το κουτάλι και το φέρνει στο στόμα του αδέξια
• χειρίζεται αδέξια την πλαστελίνη
• παίζει πατώντας τα κουμπιά
• κρατά το μολύβι κοντά στην μύτη
• βγάζει το περιτύλιγμα από γλυκά
• κρατά δύο αντικείμενα στο ίδιο χέρι
• ανοίγει κουτί και να αδειάζει το περιεχόμενό του
• χτυπά με σφυρί κρατώντας το στο ένα χέρι

Ανησυχητικά σημάδια για την ανάπτυξη της Λεπτής Κινητικότητας (18 μηνών – 2 ετών)

Αν παρατηρείτε κάποια από τα παρακάτω σχετικά με το παιδί σας ως την ηλικία των 2 ετών, πιθανόν να πρέπει να μιλήσετε στον γιατρό σας ή σε άλλον επαγγελματία υγείας, όπως είναι ο εργοθεραπευτής.

• Δεν μπορεί να μιμηθεί κάθετη γραμμή
• Εξακολουθεί να βάζει συχνά παιχνίδια στο στόμα του
• Δεν βάζει απλό, μεγάλο κομμάτι παζλ σε ένα ξύλινο παζλ
• Δεν ενσφηνώνει απλά σχήματα
• Δεν μπορεί να φάει μόνο του με κουτάλι
• Δεν μπορεί να τοποθετήσει 2-3 τουβλάκια το ένα πάνω στο άλλο

Στην ηλικία μεταξύ 2-3 ετών, το παιδί συνήθως μπορεί να:

• διπλώνει ένα χαρτί στη μέση
• σχεδιάζει ευθείες γραμμές και κύκλους
• μιμείται τον σχεδιασμό ενός σταυρού
• γυρίζει μεμονωμένες σελίδες σε ένα βιβλίο
• ψαλιδίζει τις άκρες του χαρτιού με το ψαλίδι (από 30 μηνών)
• κρατά τον μαρκαδόρο χρησιμοποιώντας τον αντίχειρα και τα δάκτυλα του
• χρησιμοποιεί το ένα χέρι πιο συχνά από το άλλο για τις περισσότερες δραστηριότητες- πλευρίωση
• χτίζει πύργο με μέχρι 9 μεγάλους κύβους
• συνθέτει πολλά τουβλάκια μαζί (τύπου LEGO)
• περνάει χάντρες 1,3 εκ. σε κορδόνι
• κόβει ένα κομμάτι χαρτί σε δύο μέρη (3 ετών)
• χρησιμοποιεί πιρούνι για να φάει
• χειρίζεται μεγάλα κουμπιά
• βάζει μόνο του ορισμένα ρούχα με επίβλεψη
• κάνει απλά παζλ
• βιδώνει/ ξεβιδώνει
• χύνει υγρό σε δοχείο
• χειρίζεται το τηλέφωνο
• χειρίζεται πλαστελίνη

Ανησυχητικά σημάδια για την ανάπτυξη της Λεπτής Κινητικότητας (2-3 ετών)

Αν παρατηρείτε κάποια από τα παρακάτω σχετικά με το παιδί σας ως την ηλικία των 3 ετών, πιθανόν να πρέπει να μιλήσετε στον γιατρό σας ή σε άλλον επαγγελματία υγείας, όπως είναι ο εργοθεραπευτής.

• Οι κινήσεις του παιδιού σας φαίνονται να είναι ασταθείς ή δύσκαμπτες
• Τα χέρια του φαίνονται πολύ αδύναμα
• Κρατάει ακόμα τον μαρκαδόρο με παλαμιαία λαβή
• Δε μπορεί να κρατήσει το ψαλίδι και να κόψει χαρτί
• Δε σχεδιάζει ευθείες γραμμές ή κύκλους
• Δε μπορεί να χτίσει πύργο με κάμποσα τουβλάκια