ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΟΡΟΣΗΜΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

                                                                                                                                                           Επικοινωνία

Η προσχολική ηλικία είναι η περίοδος που το λεξιλόγιο αυξάνεται συνεχώς και η δομή και το νόημα της πρότασης γίνονται όλο και πιο περίπλοκα. Αυτή η αλλαγή στη γλώσσα αντιπροσωπεύει την ανάπτυξη των γνωστικών ικανοτήτων. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας χρησιμοποιούν τη γλώσσα για να κοινοποιήσουν τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους, να επιλύσουν προβλήματα, να κάνουν ερωτήσεις και να παίξουν με τους άλλους.

Τα παρακάτω είναι κατευθυντήριες γραμμές που έχουν ληφθεί από ένα πλήθος πηγών. Αυτές θα σας βοηθήσουν να γνωρίζετε τι να περιμένετε και πώς να ενθαρρύνετε την περαιτέρω  γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού σας ή πότε να σκεφτείτε μια παραπομπή σε ένα λογοθεραπευτή. Δεν περιλαμβάνονται τα πάντα και είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι υπάρχει απόκλιση στη γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών.

Ορόσημα για το παιδί προσχολικής ηλικίας 3 – 4 ετών:

• Του αρέσουν βιβλία, απλά τραγουδάκια, ποιηματάκια, λέξεις χωρίς νόημα και ιστορίες
• Το λεξιλόγιό του περιλαμβάνει 900 (3 ετών) έως 4000 (4 ετών) ή και περισσότερες λέξεις
• Τα περισσότερα από τα λεγόμενά του μπορούν να γίνουν κατανοητά
• Σχηματίζει προτάσεις 3 – 4 λέξεων
• Ρωτάει και απαντάει σε ερωτήσεις που εισάγονται με τις λέξεις “Ποιος;”, “Τι;”, “Πού;
• Κάνει πολλές ερωτήσεις
• Του αρέσει να συζητάει με άλλους ανθρώπους
• Χρησιμοποιεί σωστά τους γραμματικούς κανόνες, τις περισσότερες φορές
• Χρησιμοποιεί τις αντωνυμίες “Εγώ”, “Εσύ”, “Εμένα”
• Γνωρίζει το όνομα του, το φύλο του, την οδό του σπιτιού του και μια σειρά από ποιηματάκια
• Γνωρίζει κάποιες προθέσεις, όπως μέσα, πάνω και κάτω
• Συχνά κάνει λάθη στις αρνήσεις και χρησιμοποιεί «διπλές αρνήσεις», παράδειγμα: «Εγώ δεν δεν θέλω να πάω”
• Ακολουθεί εντολή που περιλαμβάνει τρεις οδηγίες
• Αρχίζει να αναγνωρίζει ορισμένα γράμματα και λέξεις (π.χ. αναγνωρίζει το σήμα “STOP”, το “M” για McDonald ‘s, κλπ)
• Κατηγοριοποιεί (ταιριάζει) αντικείμενα με βάση (α) τη λειτουργικότητα (βρες κάτι που παίζεις με αυτό, βρες κάτι που φοράς, κλπ), (β) το μέγεθος (μεγάλο, μικρό) και τα οικεία χρώματα.
• Ονομάζει ένα χρώμα
• Αναπτύσσει τις έννοιες των αριθμών- μπορεί να δώσει 1, περισσότερα ή όλα από αντικείμενα
• Μετράει αντικείμενα, ακόμη και αν δεν είναι σωστοί όλοι οι αριθμοί
• Είναι σε θέση να επαναλάβει ήχους, λέξεις, ή φράσεις (μπορεί να ακούγεται σαν τραύλισμα)
• Ασχολείται με μία δραστηριότητα για 8 – 9 λεπτά
• Κάνει σωστή χρήση των ρημάτων και των χρόνων
• Χρησιμοποιεί παθητική φωνή

Ανησυχητικά σημάδια:

Αν το 3 – 4 ετών παιδί σας παρουσιάζει δύο ή περισσότερα από τα παρακάτω, απευθυνθείτε σε λογοθεραπευτή για να σιγουρευτείτε ότι το παιδί σας δεν έχει δυσκολίες στην ανάπτυξη επικοινωνιακών δεξιοτήτων.

• Μειωμένο ενδιαφέρον στο να μιλάει με ενήλικες ή παιδιά
• Οι προτάσεις δεν αναπτύσσονται σε μήκος ή πολυπλοκότητα
• Φτωχές δεξιότητες κατηγοριοποίησης ή ταύτισης
• Δυσκολία να απαντήσει σε ερωτήσεις: τι;, τι κάνει;, πού;
• Δεν κάνει ερωτήσεις ποιος;, τι; ή πού;
• Δεν είναι εύκολα κατανοητό από τα μέλη της οικογένειας ή οικεία άτομα του περιβάλλοντός του

Ορόσημα για το παιδί προσχολικής ηλικίας 4 – 5 ετών:

• Εξακολουθεί να μαθαίνει πολλές καινούριες λέξεις πολύ γρήγορα
• Το λεξιλόγιό του περιλαμβάνει 4.000 – 6.000 λέξεις
• Χρησιμοποιεί προτάσεις 4 – 6 λέξεων
• Μιλάει πολύ για οτιδήποτε κάνει ή σκέφτεται
• Λέει μεγάλες ιστορίες για προσωπικές του εμπειρίες
• Κάνει ερωτήσεις με το “Ποιος;” και “Γιατί;”
• Ενδιαφέρεται για τις απαντήσεις των ερωτήσεών του «πώς» και «γιατί».
• Κατανοεί και χρησιμοποιεί τις έννοιες “αύριο” και “χθες”
• Χρησιμοποιεί παρελθοντικό, παροντικό και μελλοντικό χρόνο, όχι πάντα, αλλά τις περισσότερες φορές σωστά
• Ενδιαφέρεται για λέξεις, γράμματα και αριθμούς
• Ταυτίζει και κατηγοριοποιεί αντικείμενα με διάφορους τρόπους
• Κατανοεί προθέσεις (π.χ. δίπλα, πίσω, μπροστά)
• Ασχολείται με μία δραστηριότητα για 11 – 12 λεπτά
• Κατανοεί τους κανόνες
• Διαλέγει φίλους βάσει χαρακτήρα
• Αρχίζει να ελέγχει τη συμπεριφορά και να συμμορφώνεται
• Ζητά συγγνώμη
• Εκφράζει συναισθήματα
• Κατανοεί το χιούμορ
• Μιλά πιο εύκολα στους ξένους

Ανησυχητικά σημάδια:

Αν το  4 – 5 ετών παιδί σας παρουσιάζει δύο ή περισσότερα από τα παρακάτω, απευθυνθείτε σε λογοθεραπευτή για να σιγουρευτείτε ότι το παιδί σας δεν έχει δυσκολίες στην ανάπτυξη επικοινωνιακών δεξιοτήτων.

• Δε γίνεται εύκολα κατανοητό από τους άλλους
• Δύσκολα βάζει προτάσεις μαζί
• Οι προτάσεις του έχουν πολλά γραμματικά λάθη
• Παρουσιάζει δυσκολίες σε έννοιες όπως προθέσεις (λέξεις που δηλώνουν τη θέση, όπως πίσω, δίπλα, κλπ), χρώματα, μέγεθος, κατηγορίες
• Δεν κάνει ερωτήσεις.
• Δεν ακολουθεί προφορικές οδηγίες

Εάν έχετε ανησυχίες σχετικά με το παιδί σας σε οποιαδήποτε ηλικία, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για να μιλήσετε με ένα λογοθεραπευτή. Μπορείτε επίσης να απευθυνθείτε στο κέντρο μας ανά πάσα στιγμή.