Απρίλιος, 2020
ΒΑΡΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ «HEAVY WORK» – Προτεινόμενες δραστηριότητες για το σπίτι!!!!
Ο ερεθισμός του ιδιοδεκτικού συστήματος πιστεύεται ότι έχει ηρεμιστική επίδραση στα παιδιά που είναι υπερδιεγερμένα και διεγερτική επίδραση στα παιδιά που είναι υπο-διεγερμένα (Ayres 1979) – που σημαίνει, η ιδιοδεκτικότητα ομαλοποιεί τη διέγερση από το υπέρ ή υπό ερεθιστικό επίπεδο σε ένα πιο θετικό επίπεδο.
Η βαριά εργασία «heavy work», λοιπόν, εμπλέκει την αίσθηση που ονομάζεται ιδιοδεκτικότητα! Είναι κάθε είδους δραστηριότητα που περιλαμβάνει ωθήσεις και τραβήγματα από το σώμα. Οι δραστηριότητες βαριάς εργασίας μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να αισθάνονται «ρυθμισμένα».
Επιπλέον, η βαριά εργασία μπορεί να είναι μέρος μιας αισθητηριακής δίαιτας. Αισθητηριακή δίαιτα είναι μια σειρά από φυσικές δραστηριότητες, σχεδιασμένες για το κάθε παιδί χωριστά και κατάλληλες να δώσουν στο παιδί σας την αισθητηριακή εισροή που χρειάζεται.
Παρακάτω θα βρείτε αρκετά παραδείγματα τέτοιων δραστηριοτήτων, προσαρμοσμένων ειδικά για αυτές τις μέρες του .
ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΣΠΙΤΙΟΥ
• Σκούπισμα: ιδανική δραστηριότητα καθώς κατά το σκούπισμα τραβάμε και σπρώχνουμε την ηλεκτρική σκούπα. Ακόμα μεγαλύτερη ανατροφοδότηση παίρνουμε όταν σκουπίζουμε με αυτή τα χαλιά μας, καθώς η τριβή είναι περισσότερη.
• Μαγειρική: με το να εμπλέξουμε το παιδί στη μαγειρική μπορούμε να έχουμε πολλά οφέλη. Ένα από αυτά είναι η έκθεση του παιδιού σε ποικιλία ερεθισμάτων μέσω των γεύσεων, υφών, μυρωδιές κ.ά, αλλά και σε ιδιοδεκτικά ερεθίσματα. Για παράδειγμα, όταν ανακατεύει μείγμα με κουτάλα σε βαθύ μπολ, όταν πλάθει ζύμη για ψωμί ή κουλουράκια, όταν σηκώνει τη συσκευασία με το γάλα ή το αλεύρι για να ρίξει μέσα στο μπολ με τα υπόλοιπα υλικά για τη παρασκευή ενός κέικ.
• Καθάρισμα: το καθάρισμα μίας επιφάνειας με ένα πανί και νερό (το πάγκο της κουζίνας, το γραφείο του, τα τζάμια).
• Αλλάξτε τη διαρρύθμιση των επίπλων ενός δωματίου: να σπρώχνει και να τραβάει έπιπλα όπως ένα μπαούλο, μία καρέκλα, ένα σκαμπό, ένα τραπεζάκι, να μεταφέρει τα κουτιά με τα παιχνίδια του, ακόμη και τα βιβλία από το ένα ράφι στο άλλο.
• Πλυντήριο: να βάζει καθώς και να βγάζει τα βρεγμένα ρούχα από το πλυντήριο.
• Ψώνια: να τοποθετεί τις συσκευασίες με τα τρόφιμα από το σούπερ μάρκετ στα σωστά ντουλάπια.
• Μαξιλάρια-μαξιλάρες: να βγάλει τα μαξιλάρια του καναπέ και να τα τινάξει ή/και να τους αλλάξει τη θέση.
• Κηπουρική – πότισμα λουλουδιών: να σκάβει και να πιέζει το χώμα με τα χέρια του, αλλά και με ειδικό εξοπλισμό σε μεγαλύτερες ηλικίες, να χρησιμοποιεί ποτιστήρι κατά το πότισμα ή/και λάστιχο.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ
• Ποδήλατο, τρίκυκλο ή/και πατίνι
• Ένας περίπατος διατηρώντας σταθερό ρυθμό κατά το βηματισμό. Μπορείτε μάλιστα να δώσετε στο παιδί ένα σακίδιο πλάτης και να προσθέσετε στο εσωτερικό του τα μπουκαλάκια με το νερό σας.
• Εάν δεν μπορείτε αυτές τις μέρες να χρησιμοποιήσετε εξοπλισμό παιδικής χαράς, σκαρφαλώστε σε ένα δέντρο!
ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
• Να πηδά σε ένα τραμπολίνο. Για όσους δεν έχουν τραμπολίνο μπορείτε να δοκιμάσετε να φτιάξετε το δικό σας στρώμα για αναπήδηση ή/και πηδήματα: https://www.andnextcomesl.com/2015/08/how-to-make-diy-no-sew-crash-mat.html
• Καροτσάκι: να περπατά στα χέρια ενώ εσείς το κρατάτε από τα πόδια (εάν χρειάζεται περισσότερη υποστήριξη κρατάτε το παιδί από την λεκάνη).
• Σκέιτμπορντ-πατίνι: το παιδί βρίσκεται ξαπλωμένο με την κοιλιά πάνω στο πατίνι και μετακινείται μόνο με τα χέρια. Εάν δεν έχετε προλάβει να βγάλετε τα χαλιά σας ακόμη καλύτερα καθώς δημιουργείται μεγαλύτερη τριβή!
• Twister
• Παιχνίδι με πλαστελίνη ή theraflex (putty) το οποίο διατίθεται στην αγορά σε διάφορα επίπεδα αντίστασης (πολύ μαλακό, μαλακό, μεσαίο, σκληρό). Το παιδί μπορεί να τραβά το υλικό, να ασκεί πιέσεις ενώ ταυτόχρονα μπορεί να ενδυναμώσει τους μύες της άκρας χείρας.
• Πάλη με τον μπαμπά
• Μαξιλαροπόλεμο
• Κάνοντας push-ups (είτε στο πάτωμα, είτε στον τοίχο, είτε στο κάθισμα)
• Σφιχτές αγκαλιές
• Μίμηση βαδίσματος ζώων
• Στάσεις yoga
• Έρπειν μόνο με τα χέρια προς τα εμπρός και πίσω ή αντίστοιχα ενώ βρίσκεται σε λεία επιφάνεια με τη πλάτη στο πάτωμα σπρώχνει το σώμα του μόνο με τη χρήση χεριών.
• Σε πρηνή θέση, πιέζετε το σώμα του παιδιού με μπάλα τύπου pilates, ασκώντας σταθερή πίεση σε όλο το σώμα
• Χρήση γιλέκου με βάρη κατά τη διάρκεια μίας δραστηριότητας ή/ και βαράκια στα πόδια.
• Να φορά σφιχτά ρούχα (σφιχτά κολάν, μπλουζάκια).
• Τυλίγουμε το παιδί με μία κουβέρτα σαν «σάντουιτς» για λίγα δευτερόλεπτα και στη συνέχεια το παιδί «ξετυλίγεται» κάνοντας βαρελάκια. Για ακόμα μεγαλύτερη αισθητηριακή εισροή χρησιμοποιήστε κουβέρτα με βάρος (θα τις βρείτε σε site με εξοπλισμό αισθητηριακής ολοκλήρωσης) ή και κουβέρτες διαφόρων υφών.
• Να περνά μέσα από ένα τούνελ.
Εδώ θα δείτε πώς μπορείτε να φτιάξετε το δικό σας τούνελ https://www.andnextcomesl.com/2014/12/homemade-sensory-tunnel.html
• Χρησιμοποιήστε κάλτσες σώματος http://www.askisiscy.com/shop/el/educational-gymnastics/114-kin400.html
Φυσικά μπορείτε να φτιάξετε και δικό σας.
Πάρτε μία ιδέα παρακάτωhttps://www.andnextcomesl.com/2014/10/homemade-stretchy-resistance-bands.html
• Nα τραβάνε και να σπρώχνουν μεγάλα κουτιά για τα μεταφέρουν, σκοινί κ.ά
ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΕΙΣΡΟΗ
Η στοματική αισθητηριακή εισροή μπορεί να επηρεάσει το επίπεδο διέγερσης των παιδιών, ακόμα και να αλλάξει τη συμπεριφορά τους. Οι δραστηριότητες ενεργοποίησης του στοματικού συστήματος βοηθούν τα παιδιά να ρυθμίσουν τη συμπεριφορά τους και να λειτουργήσουν κατάλληλα στις καθημερινές απαιτήσεις, ενώ παρέχουν την αισθητηριακή εισροή που χρειάζονται για να εστιάσουν και να προσέξουν περισσότερο σε καταστάσεις όπως η μελέτη στο σπίτι και στο σχολείο.
Κάποια παραδείγματα τέτοιων δραστηριοτήτων περιλαμβάνουν:
•Δόνηση (ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες ή παιχνίδια που δονούνται για τα μάγουλα και τα χείλη).
•Τραγανά σνακς: για παράδειγμα μήλα, πατατάκια, κριτσίνια, ποπ κορν, ωμά λαχανικά, τοστ, κρακεράκια, μπάρες δημητριακών.
•Γλυκόξυνα σνακς: ζελεδάκια, φετούλες από πορτοκάλι, μανταρίνι ή γκρέιπφρουτ, χυμός λεμονάδα.
•Αλμυρά σνακς: πατατάκια, κριτσίνια, ξηροί καρποί.
•Παγωμένα σνακς: γρανίτες, τρίμμα πάγου, κατεψυγμένα σταφύλια.
•Δοκιμάστε σνακς με έντονες γεύσεις και θερμοκρασίες: καραμέλες ή τσίχλες που καίνε, αναψυκτικά με ανθρακικό κτλ.
•Ρούφηγμα πηχτών υγρών με καλαμάκι: milk shakes, smoothies, πουρές μήλου, πουτίγκα.
•Να πίνει νερό από ένα μπουκάλι με καλαμάκι ή με άνοιγμα που απαιτεί απομύζηση.
•Επίμονο μάσημα (τσίχλες ή μασώμενες καραμέλες, μαστιχωτά τρόφιμα)
•Αποξηραμένα φρούτα, σταφίδες, γλυκόριζα κτλ.
•Φούσκωμα μπαλονιών, να φυσά σφυρίχτρες, καραμούζα, χρησιμοποιήστε μουσικά όργανα όπως φλογέρα, φυσαρμόνικα.
•Χρήση παιχνιδιών μάσησης: υπάρχουν διάφορα παιχνίδια που είναι εξαιρετικά για ένα παιδί που αναζητά ήπια στοματική διέγερση κατά τη διάρκεια της ημέρας (π.χ. εξαρτήματα που μπαίνουν στην άκρη του μολυβιού για να μπορεί να τα μασάει ή που μπορεί να τα κρεμάσει στο λαιμό του κτλ.). Προσφέρουν διαφορετικά επίπεδα αντίστασης και κάποια από αυτά (Chewigem) βγαίνουν σε διάφορα σχέδια ώστε να μοιάζουν με κοσμήματα ή αξεσουάρ παρά με ένα στοματικό αισθητηριακό εργαλείο.
https://www.andnextcomesl.com/2015/06/oral-motor-activities-for-kids-printable.html
https://drive.google.com/file/d/0B86bxhFxYKGzWU5POWJDdmNIeUU/view
ΑΝΑΠΝΟΕΣ
• Βαθιές εισπνοές και εκπνοές από τη μύτη και το στόμα: Φανταστείτε ότι έχετε στα χέρια σας μία κούπα με ένα ωραίο ρόφημα, π.χ μία λαχταριστή ζεστή σοκολάτα που μυρίζει φανταστικά! Θέλετε να μυρίσετε το κακάο από τη σοκολάτα και τότε… παίρνετε μία βαθιά ανάσα (εισπνοή – μπορείτε να μετρήσετε μέχρι το 4 για μεγαλύτερα παιδιά) και στη συνέχεια θέλετε να κρυώσετε τη σοκολάτα για να μπορέσετε να την πιείτε… φυσάτε τη σοκολάτα (εκπνοή από το στόμα). Καλή απόλαυση. Επαναλαμβάνεται αυτόν τον κύκλο αναπνοής 4 φορές όταν θα έχετε εξοικειωθεί.
• Διατήρηση ενός ήχου για όσο το δυνατόν περισσότερο (π.χ. να λένε μια νότα για όσο μπορούν περισσότερο με μια ανάσα).
• Να τραγουδά ή να μουρμουρίζει ένα ρυθμό χωρίς να χρησιμοποιεί λέξεις.
• Για τους αρχάριους (!) μπορείτε να ξεκινήσετε με παιχνίδια όπως οι σαπουνόφουσκες ή/και
• Μπουρμπουλήθρες στο νερό με καλαμάκια
• Χρησιμοποιήστε αρωματικά χαρτάκια ή ακόμη και μωρομάντηλα για να διευκολύνεται την εισπνοή και μικρά, κομμένα χαρτάκια π.χ από χαρτομάντηλο για να τα φυσάτε από την παλάμη σας στον αέρα.
• Φουσκώστε ένα μπαλόνι!
Οι δραστηριότητες που περιλαμβάνουν πιέσεις, γραμμική κίνηση με ρυθμό, δόνηση, αναπνοές είναι οργανωτικές για το παιδί.
Προσπαθούμε να εντάξουμε κάποιες από τις παραπάνω δραστηριότητες, σύμφωνα πάντα με το αισθητηριακό προφίλ του παιδιού, στο καθημερινό του πρόγραμμα. Τα ερεθίσματα αυτά πρέπει να “δίνονται” στο παιδί με συγκεκριμένη συχνότητα, ένταση και περιοδικότητα μέσα στην ημέρα / εβδομάδα. Ακολουθήστε το πρόγραμμα για δύο εβδομάδες και προσπαθήστε να παρατηρήσετε τυχόν αλλαγές σχετικά με το επίπεδο διέγερσης (κινητική δραστηριότητα), οργάνωση, βλεμματική επαφή, μείωση μη προσαρμοστικών απαντήσεων του παιδιού σε ερεθίσματα του περιβάλλοντος.
Η Αισθητηριακή δίαιτα βασίζεται στη θεωρία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης. Αφορά μία εξατομικευμένη θεραπευτική μέθοδο γι’ αυτό και ακολουθείτε ένα ορισμένο πρωτόκολλο πριν και κατά την εφαρμογή της (αξιολογητική διαδικασία-σχεδιασμός-εφαρμογή/παρέμβαση-επαναξιολόγηση).
Απευθύνεται σε παιδιά-εφήβους-ενήλικες με διαταραχές αισθητηριακής επεξεργασίας και ρύθμισης (αυτισμό, ΔΕΠΥ, διαταραχή κινητικού συντονισμού, διαταραχές σίτισης/ ύπνου, μαθησιακές δυσκολίες κ.α). Για περισσότερες πληροφορίες συμβουλευτείτε τον εργοθεραπευτή σας.
ΠΗΓΕΣ
• https://www.andnextcomesl.com/2017/04/heavy-work-activities-for-home.html
• https://www.yourtherapysource.com/blog1/2019/04/30/proprioceptive-input/
Η Εργοθεραπεύτρια,
Κωστοπούλου Δανάη