Σχολικός & Διαδικτυακός Εκφοβισμός

Ο σχολικός εκφοβισμός αποτελεί ένα σύνθετο και πολυδιάστατο κοινωνικό φαινόμενο που μπορεί να εκδηλωθεί με διαφορετικούς τρόπους. Με τον όρο εκφοβισμό εννοούμε την επαναλαμβανόμενη επιθετική συμπεριφορά και βία μεταξύ μαθητών και συμμαθητών στην οποία υπάρχει διαφοροποίηση της δύναμης μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών και που έχει σκοπό την επιβολή και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου. Με άλλα λόγια στον εκφοβισμό τα παιδιά που εκφοβίζουν έχουν πάντα περισσότερη δύναμη από τα παιδιά που θυματοποιούνται. Η δύναμή τους μπορεί να απορρέει από τη σωματική υπεροχή, το υψηλότερο κοινωνικό status, από το μεγαλύτερο αριθμό των μελών μιας ομάδας ή και από τη γνώση των ευάλωτων σημείων κάποιου άλλου (π.χ. παχυσαρκία ή αδυναμία, μαθησιακές δυσκολίες, τραύλισμα, σεξουαλικός προσανατολισμός, οικογενειακό υπόβαθρο). Ο διαδικτυακός εκφοβισμός λαμβάνει χώρα όταν ένα παιδί ή έφηβος δέχεται απειλές, παρενοχλείται, ταπεινώνεται ή γίνεται στόχος από κάποιο άλλο παιδί ή έφηβο συνήθως με επαναλαμβανόμενο τρόπο μέσω της χρήσης των νέων τεχνολογιών, του διαδικτύου ή των κινητών τηλεφώνων.

 

Ενδείξεις-Σημάδια:

  • Σωματικά σημάδια όπως μελανιές τα οποία προσπαθεί ενδεχομένως το παιδί να καλύψει
  • Φανερά σημάδια άγχους ή ανησυχίας και άρνηση του παιδιού να μιλήσει για το θέμα που το απασχολεί: ας θυμόμαστε ότι ο εκφοβισμός συνήθως συνοδεύεται από μυστικότητα και ότι το παιδί που εκφοβίζεται μπορεί να φοβάται τις συνέπειες που θα υποστεί εάν πει σε κάποιον ενήλικα τι συμβαίνει 
  • Αρνείται ή βρίσκει προφάσεις και δικαιολογίες για να μην πάει στο σχολείο, φροντιστήριο κλπ 
  • Πέφτει ξαφνικά η μαθησιακή του του απόδοση 
  • Παραπονιέται για σωματικά συμπτώματα όπως πονοκέφαλοι, στομαχόπονοι κλπ.

 

Σε περίπτωση διαδικτυακού εκφοβισμού ας είμαστε σε επιφυλακή για διαδικτυακές ενδείξεις όπως:

  • Αναστατώνεται, στεναχωριέται, αγχώνεται ιδιαίτερα όταν λαμβάνει μήνυμα στο κινητό ή σε άλλο κανάλι επικοινωνίας μέσω διαδικτύου (π.χ. σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, υπηρεσίες ανταλλαγής μηνυμάτων κλπ) 
  • Αλλάζει διαδικτυακές συνήθειες (π.χ. σταματάει ξαφνικά να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή) 
  • Προσπαθεί να αποκρύψει διαδικτυακές συνομιλίες (π.χ. κλείνει ένα παράθυρο που είχε ανοιχτό στον υπολογιστή όταν περνάμε έξω από το δωμάτιο) ή χρησιμοποιεί τον υπολογιστή μόνο όταν δεν είμαστε παρόντες

 

Τι μπορούμε να κάνουμε;

  • Να αναγνωρίσουμε και να γνωρίσουμε το πρόβλημα. Αυτό μπορεί να γίνει συζητώντας με το παιδί και μαθαίνοντας όλες τις πλευρές του περιστατικού 
  • Να υποστηρίξουμε το παιδί και να ακούσουμε τους προβληματισμούς του, ώστε να μπορέσουμε να βοηθήσουμε. 
  • Καθώς τα παιδιά πολλές φορές δυσκολεύονται να ανοιχτούν και να μιλήσουν για το τι συνέβη είτε από ντροπή, είτε από ενοχές είτε από φόβο ότι μπορεί να τα κατηγορήσουμε ή και να τα τιμωρήσουμε, είναι σημαντικό να τους παρέχουμε ένα ασφαλές συναισθηματικό περιβάλλον στο οποίο θα μπορέσουν να εκφραστούν. 
  • Να εξηγήσουμε στο παιδί ότι αυτό που συμβαίνει δεν είναι επιτρεπτό, ότι δε φταίει το ίδιο και ότι πρέπει να βρούμε μαζί μια λύση για να το σταματήσουμε.
  • Αφού πρώτα συζητήσουμε με το παιδί, μπορούμε να κουβεντιάσουμε το πρόβλημα και με το δάσκαλο ή το διευθυντή διευθυντή προκειμένου να λάβει τα κατάλληλα μέτρα και να σταματήσει άμεσα το φαινόμενο αυτό.
  • Είναι γεγονός ότι στο άκουσμα της ιστορίας μπορεί να μας γεννηθούν αισθήματα θυμού ή και στενοχώρια, αλλά είναι σημαντικό να παραμείνουμε ψύχραιμοι προκειμένου να το αντιμετωπίσουμε. 
  • Εάν το φαινόμενο συνεχίσει να υφίσταται, είναι σημαντικό να ζητήσουμε τη συμβολή του δασκάλου, του διευθυντή ή και ενός ειδικού επαγγελματία ο οποίος είναι σε θέση να μας βοηθήσει στην αντιμετώπιση του φαινομένου αλλά και στην αντιμετώπιση των ψυχοσυναισθηματικών συνεπειών που ενδέχεται να φέρει ο εκφοβισμός στο παιδί. 
  • Σε περίπτωση διαδικτυακού εκφοβισμού ας θυμόμαστε ότι είναι ύψιστης σημασίας να μην απαντήσουν τα παιδιά στο μήνυμα εκφοβισμού, να μπλοκάρουν τη διεύθυνση του αποστολέα και να αποθηκεύσουν τα μηνύματα ή τις συνομιλίες.

Καθώς τα παιδιά δυσκολεύονται ή φοβούνται να εκμυστηρευθούν τέτοια φαινόμενα είναι σημαντικό η σχέση μας μαζί τους να στηρίζεται στην εμπιστοσύνη προκειμένου να αισθάνονται ασφαλή να μας αναφέρουν τέτοια φαινόμενα.

About Author